ทำไมฉันคลำชีพจรไม่ได้ ... Pulse Strength Variation

นพ. มานิตย์ วัชร์ชัยนันท์
March 8, 2015

กระทาชายนายหนึ่ง วัย 60s มาพบแพทย์ด้วยสีหน้ากังวลใจ  พร้อมกับคำถามว่า
“ทำไมผมคลำชีพจรไม่ได้....?”

ชีพจรทีเราสัมผัสได้ หรือคลำได้ตรงบริเวณข้อมือ สามารถนำมาพิจารณาได้ว่า
หัวใจของคนเราทำงานได้ดีมากน้อยแค่ใด โดยมีผู้เชี่ยวชาญหลายนายแบ่งชนิด
ของชีพจรตามความแรง และรูปแบบที่คลำได้

ในกรณีที่ชีพจรที่เต้นแรงดี หรือมีลักษณะเบา หรือคลำไม่ได้เลย
สามารถนำมาพิจารณาช่วยวินิจฉัยปัญหาของโรคหัวใจ และเส้นเลือดได้ทราบ
การปั้มเลือดของหัวใจอยู่ในสภาพใด

ความรู้พื้นฐานของชีพจร (Pulse Basics):
อย่างกล่าว ชีพจรจะบอกให้ทราบถึงการทำงานของหัวใจของท่านว่า หัวใจทำงาน
ได้แค่ไหน  โดยบอกให้เราทราบว่า หัวใจทำงานหนัก หรือทำงานปั้มเลือดไปเลี้ยงส่วน
ต่างๆ ของร่างกายได้ไม่พอกับความต้องการ

เมื่อเลือดถูกปั้มออกจากหัวใจผ่านเส้นเลือด  ในขณะที่เลือดวิ่งผ่านเส้นเลือดนั้นจะทำให้
เส้นเลือดที่มีความยืดหยุ่นดีจะขยายตัวออก และหดตัวลงในเป็นลักษณะ “เข้า-ออก”
เหมือนกับที่เราสัมผัสได้จากการคลำชีพจรที่บริเวณข้อมือ หรือบริเวณลำคอ  ซึ่งอาจมี
ลํกษณะเร็ว หรือช้า โดยขึ้นกับสุขภาพของท่านเป็นหลัก

จาก The University of Alabama at Birmingham กล่าวว่า นักกีฬาที่มีสุขภาพดีจะมี
ชีพจรเต้นช้า  โดยอาจวัดได้แค่ 40 ครั้ง ต่อนาที เมื่อเปรียบเทียบกับคนปกติที่วัดได้
60 -100 ครั้ง ต่อนาที  

ในกรณีที่ชีพจรของท่านวัดได้ 40 ครั้ง ต่อนาที  ท่านควรไปพบแพทย์ตรวจให้แน่ใจเสีย
ก่อนว่า ชีพจารของท่านอยู่ในสภาพปกติเสียก่อน
นอกจากนั้น เรายังพบว่า ความเร็วของชีพจรสามารถปรากฏในหลายรูปแบบ โดยขึ้นกับ
ระดับความดันโลหิตของท่าน, ภาวะทางอารมณ์, และภาวะทางร่างกายของท่านอยุ่ใน
สภาพเจ็บป่วยหรือไม่ ?

ชีพจรเบา (Weak Pulse):
เมื่อชีพจรเบาทำให้เราไม่สามารถสัมผัสได้ด้วยการคลำ โดยสามารถเกิดขึ้นที่ในตำแหน่ง
ใดตำแหน่งหนึ่งเท่านั้น  หรือปรากฏในทุกส่วนของร่างกาย  และตามปกติมันหมายถึงปัญหา
แต่ไม่ได้หมายความว่า จะเป็นปัญหาทุกรายไป ยกตัวอย่าง ท่านเป็นคนแข็งแรงดีทุกประการ
แต่คลำชีพจรไม่ได้...อาจเป็นเพราะการคลำชีพจรของท่านกระทำได้ไม่ถูกต้องก็ได้  หรือ
เป็นเพราะท่านมีชีพจรเบาทั้งๆ ที่ท่านเป็นคนแข็งแรงดี  หากไม่ใช้ทั้งสองกรณีที่กล่าว
ท่านจะต้องไปพบแพทย์ทันที  

ในกรณีชีพจรเบา บ่งบอกให้ทราบว่าถึงภาวะหัวใจวาย, หรือภาวะฉุกเฉินของคนเป็นโรค
เบาหวาน (น้ำตาลในเลือดลดต่ำ), ช็อค, มีลิ่มเลือดเกิดในเส้นเลือด, อาการเพลียแดด, 
เลือดตกภายในกาย, โรคเกี่ยวกับเส้นเลือดแดง ซึ่งเป็นผลมาจากหัวใจไม่สามารถปั้มเลือด
ผ่านเส้นเลือดแดงได้ ซึ่งเป็นเรื่องที่ควรได้รับการเยียวยาอย่างรีบด่วน

อ้างอิง

o www.foundmyfitness.com